Bezlusterkowce

Bezlusterkowe aparaty cyfrowe to zaawansowane technologicznie, niewielkie urządzenia systemowe z wymienną optyką, umożliwiające wykonywanie profesjonalnej jakości zdjęć oraz filmów. Udało się je stworzyć dzięki  zastosowaniu wizjera elektronicznego o wysokiej rozdzielczości w miejsce  lustra występującego w lustrzankach. Umożliwiło to miniaturyzację oraz skonstruowanie nowych systemów optycznych, które pozwalają na uzyskanie jeszcze lepszych efektów niż w przypadku lustrzanek.

Poszczególne modele bezlusterkowców są wyposażone w matryce światłoczułe o różnej wielkości:  Mikro4/3 (17,3x13mm), APS-C (około 23x15mm), pełnoklatkowe (36x24mm) lub średnioformatowe (43,8x32,8mm). Te największe pozwalają na uzyskanie obrazu o rozdzielczości nawet 100Mpix. 

Do niewątpliwych zalety bezlusterkowców należą: niewielkie gabaryty i mniejsza waga, elektroniczny wizjer, w którym lepiej widać niż gołym okiem gdy jest ciemno lub bardzo jasno, bezszelestna praca elektronicznej migawki.

Nowoczesny bezlusterkowiec posiada między innym: błyskawicznie działający i precyzyjny system automatycznego ustawiania ostrości (AF), możliwość wykonywania bardzo szybkich zdjęć seryjnych, możliwość pracy w trudnych warunkach oświetleniowych oraz atmosferycznych, bardzo efektywną stabilizację obrazu, oraz komunikację bezprzewodową pozwalającą zarówno na zdalne sterowanie urządzeniem, jak i  szybkie udostępnianie  plików fotograficznych i filmowych

Jaki bezlusterkowiec pełnoklatkowy wybrać?

Bezlusterkowce pełnoklatkowe wyposażone są w relatywnie duże matryce o wymiarach 24x36mm, takich jakie kiedyś miała klatka filmu małoobrazkowego w aparatach analogowych. Ta wielkość przetwornika gwarantuje uzyskanie najwyższej jakości obrazu, wymaganej przez profesjonalnych fotografów i filmowców. Rozdzielczość w aparatach pełnoklatkowych kształtuje się w zakresie od 12 milionów pikseli do ponad 60 Mpix. Tak ogromna ilość pikseli pozwala na uzyskanie materiału o bardzo wysokiej rozdzielczości, który można kadrować lub wykonywać wydruki wielkoformatowe. Umieszczenie mniejszej ilości większych pikseli na tak dużej matrycy daje również najwyższej jakości obraz, ale poza tym otrzymujemy dużo większą czułość ISO bezlusterkowca, dzięki czemu można uzyskiwać doskonały obraz w dużo trudniejszych warunkach oświetleniowych, co jest niezwykle istotne np. podczas reportażu fotograficznego lub filmowego.

Bezlusterkowiec pełnoklatkowy oferuje najwyższą jakość obrazu i posiada mnóstwo bardzo praktycznych rozwiązań wpływających na funkcjonalność aparatu i komfort pracy. Pełnoklatkowy bezlusterkowiec jest doskonałym narzędziem w rękach profesjonalisty jak i pasjonata w różnych dziedzinach fotografii i filmu. W zależności od specyfikacji, poszczególne modele aparatów pełnoklatkowych są mniej lub bardziej zalecane do danej specjalizacji.

Pełnoklatkowe bezlusterkowce są najbardziej uniwersalnymi aparatami również dlatego, że istnieje do nich największy wybór optyki zarówno profesjonalnej i specjalistycznej, jak i tej w bardziej przystępnych cenach, amatorskiej, ale o świetnych parametrach optycznych i walorach użytkowych. Ponadto można do nich stosować, dzięki adapterom, starsze obiektywy do lustrzanek cyfrowych a nawet analogowych.

Jaki bezlusterkowiec APS-C lub Mikro 4/3 wybrać?

Aparaty bezlusterkowe z mniejszą matrycą z natury rzeczy będą miały generalnie mniejszą rozdzielczość i czułość, w porównaniu do aparatów z pełnoklatkowym przetwornikiem. Będzie trudniej uzyskać bardzo duże powiększenia o wysokiej rozdzielczości, mocno kadrować czy fotografować lub filmować w ekstremalnie trudnych warunkach oświetleniowych. Nie oznacza to jednak, że nie sprawdzą się doskonale w rękach nawet bardzo wymagającego pasjonata fotografii a nawet profesjonalisty. Zwłaszcza wśród osób filmujących, yutuberów, vlogerów, gdzie nie jest wymagana tak duża rozdzielczość, aparaty z matrycą APS-C i Mikro 4/3 cieszą się ogromną popularnością.

Bezlusterkowce APS-C posiadają przetworniki o wymiarach około 23mm x15mm a proporcje obrazu wynoszą 3:2. Aparaty systemu Mikro Cztery Trzecie posiadają matryce o wymiarach 17,3mm x 13mm i proporcje obrazu 4:3, czyli bardziej zbliżone do kwadratu. 

Aparaty APS-C znajdziemy w ofercie takich firm jak: Canon, Fujifilm, Nikon i Sony. Aparaty z matrycą Mikro 4/3 oferują firmy Panasonic oraz Olympus (OM System).

Zalety aparatów APS-C i Micro 4/3

Aparaty z mniejszą matrycą są przede wszystkim znacznie mniejsze i lżejsze, gwarantując jednocześnie doskonałą  jakość zdjęć i filmów, porównywalną z profesjonalnymi lustrzankami. Ponadto obiektywy do tych bezlusterkowców są również znacznie  mniejsze i lżejsze, co w konsekwencji sprawia, że cały zestaw ma mniejsze gabaryty i wagę, dzięki czemu jest dużo bardziej praktyczny i wygodny w użytkowaniu.

Zaletę mniejszej matrycy docenią zwłaszcza fotografowie dzikiej przyrody i inni używający bardzo długich obiektywów. Na przykład do uzyskania podobnych rezultatów jak przy użyciu obiektywu o ogniskowej 600mm z aparatem pełnoklatkowym, wystarczy zastosować o wiele mniejszy i lżejszy obiektyw 300mm z bezlusterkowcem Mikro 4/3.

Mniejszy i lżejszy zestaw aparatu APS-C lub Mikro Cztery Trzecie doskonale sprawdza się podczas filmowania, zwłaszcza przy pracy z gimbalem, kiedy każdy dekagram wpływa na komfort pracy. Niektóre aparaty bezusterkowe z mniejszymi matrycami są wręcz zoptymalizowane pod filmowani i posiadają bardzo wyśrubowane parametry pozwalające na tworzenie w pełni profesjonalnych produkcji filmowych. Również pod względem użytkowym są bardzo praktyczne, umożliwiając stworzenie i rozbudowę zestawu do filmowania składającego się z riga, monitora podglądowego, mikrofonu czy rekordera dyskowego.

Mimo mniejszych rozmiarów przetwornika, aparaty z matrycą APS-C i Mikro 4/3 mają bardzo wszechstronne zastosowanie i są w pełni użyteczne w każdych warunkach. Oferują rozdzielczość nawet ponad 32 Mpix, a czułość ISO sięga wartości 102400. Są przy tym mniejsze, lżejsze i bardziej poręczne.

Jaki bezlusterkowiec dla początkujących? 

Dobry bezlusterkowiec wcale nie musi być drogi. Ważne aby dostosować go do własnych zainteresowań potrzeb oraz do zasobności portfela. Wiele modeli jest ukierunkowanych pod określony typ odbiorcy. Jedne z nich są przystosowane bardziej do zadań fotograficznych inne zaś do specyfiki filmowej, jeszcze inne starają się łączyć te dwie funkcjonalności.

Osoba rozpoczynająca swoją przygodę z fotografią lub filmowaniem na poziomie wyższym niż smartfonowy, albo nawet jeśli jest wymagającym amatorem, z pewnością będzie usatysfakcjonowana aparatem  z matrycą APS-C albo Mikro 4/3. Taki bezlusterkowiec gwarantuje wysoką jakość w niższej cenie, a przy tym jest dużo bardziej poręczny i lżejszy.

Jeśli jesteś np. vlogerem i zamierzasz raczej filmować a nie fotografować, to zdecydowanie lepiej wybrać mniejszy aparat APS-C lub Mikro 4/3 i bez wizjera ale z lepszym mikrofonem i w pełni regulowanym wyświetlaczem LCD pozwalającym na podgląd siebie podczas kręcenia materiału.

Jeżeli ktoś nie ma ograniczeń finansowych i nie przeszkadza mu  nieco większy zestaw ważący około 1kg, a oczekuje najwyższej jakości zdjęć, powinien wybrać aparat pełnoklatkowy.

Warto wiedzieć, że niektóre aparaty z mniejszą matrycą, mają  mocowanie obiektywowe zaprojektowane specjalnie do tej wielkości przetwornika i tylko obiektywy z takim mocowaniem możemy tam stosować. Tak jest w przypadku wszystkich aparatów Fujifilm, Panasonic i Olympus oraz niektórych aparatów Canon. Są również aparaty z matrycą APS-C z dużym uniwersalnym  mocowaniem, do których można stosowa również obiektywy przeznaczone do pełnoklatkowych bezlusterkowców. Tak jest przede wszystkim w przypadku aparatów Sony z mocowaniem E, ale również w przypadku bezlusterkowców APS-C Nikon i  niektórych Canon. 

Jaki bezlusterkowiec dla profesjonalisty?

Mówiąc o aparacie profesjonalnym mamy na myśli niezawodne urządzenie gwarantujące bardzo wysoką jakość obrazu, nawet w bardzo trudnych warunkach oświetleniowych i atmosferycznych. Priorytetem nie jest z pewnością niewielki rozmiar profesjonalnego bezlusterkowca, ale bardziej wygodny uchwyt czy zasilanie wystarczające na dłuższą nieprzerwaną pracę. Dla tego profesjonalne bezlusterkowce to najczęściej aparaty pełnoklatkowe lub czasem z matrycą średnioformatową, których korpusy i podzespoły są przygotowane do bardziej intensywnego i dłuższego użytkowania.

Topowe modele współczesnych bezlusterkowców są niezwykle uniwersalne, mają wyśrubowane parametry zarówno fotograficzne jak i filmowe. Oferują: niespotykany dotychczas szybki i precyzyjny autofokus w zakresie od -7.5 do 20 EV, matryce o rozdzielczości ponad 60 Mpix, szybkość zdjęć seryjnych nawet do 30kl./s w formacie RAW, niezwykle duży zakres czułości ISO do 102 400 ( rozszerzalny do 409600) czy nagrywanie filmów 8K 60 kl./s. i 4k 120 kl./s.

Niektóre z nich są ukierunkowane na potrzeby reporterów, gdzie najważniejsza jest szybkość zdjęć seryjnych i wysoka czułość ISO, inne zaś na potrzeby fotografów, którzy oczekują ekstremalnie wysokiej rozdzielczości i wiernego oddania detali, a jeszcze inne skierowane są do profesjonalnych filmowców.

Jaki bezlusterkowiec do filmowania?

Wszystkie bezlusterkowce umożliwiają zaawansowane filmowanie, ale niektóre z nich są bardziej ukierunkowane do tego typu zastosowań. Równie dobrze sprawdzą się aparaty z pełnoklatkową matrycą, jak i z mniejszymi przetwornikami APS-C i Mikro 4/3.

Poniżej przedstawiamy parametry, na które warto zwrócić  uwagę wybierając bezlusterkowiec do filmowania umożliwiający tworzenie materiału profesjonalnej jakości.

Rozdzielczość przynajmniej 4K z klatkażem 60 kl./s. Próbkowanie 10bit 4:2:2. Wysoka czułość ISO, przynajmniej 12800. Płynnie działający system autofocusa w zakresie przynajmniej od -5EV. Pięcioosiowa stabilizacja obrazu o skuteczności przynajmniej 5 stopni EV. Płaski profil zapisu LOG. Powinien posiadać złącza: XLR, minijack, HDMI, USB-C, SDI. Czas ciągłej rejestracji dłuższy niż 30 minut, co umożliwiają nieliczne bezlusterkowce. 

Do tworzenia treści filmowych w mediach społecznościowych czy na youtubie nie będą potrzebne aż tak wyśrubowane parametry, ale z pewnością przyda się w pełni regulowany duży wyświetlacz LCD, wbudowany dobry mikrofon i odpowiednie złącza do współpracy z akcesoriami filmowymi.